Erdoğan diyor ki:
“Döviz kurunun üzerindeki köpüğü aldık, enflasyon üzerindeki köpüğü de süratle alarak ülkeyi bu görüntüden kurtaracağız!”
Peki nasıl?
Nebati dedi ki:
“Biz ortodoks politikaları bir tarafa koyduk. Artık heterodoks politikalar var. Ama bunu yaparken de seçici olmayı, ülkenin gerçeklerine, iç dinamiklerine, uluslararası konjonktürün gereklerine uygun bir şekilde maliye ve para politikalarını birlikte yürüterek her türlü tedbiri alarak yolumuza devam edeceğiz.”
Neymiş “yeni” yol?
Yukarı bakıyoruz, faiz kararları…
Aşağıya bakıyoruz, döviz kararları…
Ve yaşadığımız, hayat pahalılığı…
Çözüm ise, sadece siz vaat…
“Köpük” ya da “farklı/heterodoks” denen yolu zaten kırk yıldır yaşıyoruz: Monetarizm/ parasalcılık!
Bu kavramın/teorinin mucidi, neoliberalizmin babası Amerikalı iktisatçı Milton Friedman!
Monetarizm, esasen enflasyon üzerinedir.
Friedman, enflasyon gibi piyasadaki istikrarsızlıkların çoğunun parasal kökenli olduğunu iddia etti: “Enflasyon her zaman ve her yerde parasal bir fenomendir.”
Bu teoriye göre, enflasyonu kontrol altına almak için en etkin araç para politikasıydı.
Son dönemde iktidar da ağzı başka konuşsa da, enflasyonun çözüm yolunu (faizden dövize) parasal politikalarda arıyor. Yaptıklarıyla söyledikleri çelişkili… Şöyle:
ABD DAYATMASI
Enflasyon/Inflation…
ABD'de 19'uncu yüzyıl ortasında (Amerikan İç Savaşında basılan özel banknotların değer kaybetmesiyle) kağıt paraya atıfta bulunarak ortaya çıkan kavram…
İkinci Dünya Savaşı'nın kaderi belli olurken/ Temmuz 1944'te ABD, Batı Bloku'ndaki 44 ülkeye “uluslararası para anlaşması”/ Bretton Woods Anlaşması dayattı. Küresel ticarette Amerikan doları anapara oldu.
Bu yeni finans sisteminde Dünya Bankası IMF uluslararası “merkez bankası” gibi görev yaptı!
Sonra, ABD altın karşılığı para basmaya son verdi.
Sonra, Bretton Woods 1970'ler sonunda çöküntüye girdi.
Ve, Türkiye gibi ülkeler yüksek enflasyon ile tanışma süreci başladı!
Türkiye yüksek enflasyonu, ilk kez 197980 yılındaki ödemeler dengesi krizinde yaşadı. 196070'lerde yüzde 10'un altında seyreden enflasyon, 1970'ler sonunda yüzde 100'ün üzerine çıktı!
Bildiğiniz gibi, 24 Ocak 1980'de “istikrar programı” denen sıkı parasalcılık politikasına geçildi.
Bildiğiniz gibi, “enflasyonu yenmek için bir kez kemer sıkıp refaha ereceğiz” diye tüm yük halkın sırtına bindirildi.
Bildiğiniz gibi, 24 Ocak kararlarıyla sabit kur rejiminden vazgeçildi. Dolar uçtu; yüzde 37.2 oranında bir devalüasyon gerçekleşti.
Sonra ne oldu?
“Canavar” imajına büründürülen enflasyonu aşağı çekmek için kırk yılda hepsi parasalcılık sistemi içinde kalınarak sekiz “istikrar programı” devreye sokuldu! Olan hep size/halka oldu…
Bugünden farkı ne?
Benzer Friedman/ parasalcılık kararları alıp, farklı sonuç bekliyor iktidar!
ENFLASYON YALANI
Türkiye'de kırk yıldır enflasyonun kronik hale gelmesinin sebebi, neoliberalizm/ parasalcılık/monetarizm yani “kumarhane ekonomisi” yaklaşımıdır…
Bu finans sistem içinde kalınarak çare bulunmaz..
Bugün Yeni Zelanda'yı yazacaktım: 1990'larda, enflasyon hedefli finans politikası dünyaya örnek gösterildi. 21 ülke bu sisteme geçti. Ya sonra…
Bugün bu ülkelerin geldiği yer, faiz artırımıyla enflasyon ile mücadele oldu! Yani ülkeler, “parasalcılık çemberinin” içinde döndürülüp duruluyor. Çemberin başı sonu aynıdır…
Bize, salt bankacılara ve onların müttefiklerine yarayan bu çemberden çıkacak politikalar lazım!
Öncelikle saplantılı enflasyon odaklı “kafadan” kurtulmak gerekir.
Ana mesele “canavar” diye yutturulan enflasyon değil, gelir dağılımındaki eşitsizliktir. Veya, inanılmaz kaynak israfıdır. Vs. Bunları hiç konuşmuyoruz.
Bunlar gündeme getirilmiyor.
“Enflasyon, ekonomiyi uçurumun kenarına getirdi” diye korkutma amaçlı yaratılan “canavarı” gerçek sanıyoruz!
Oysa. İktisadi krizin temelinde enflasyon olduğu koca bir yalan; 2008 krizinden önce ABD'de yüksek enflasyon mu vardı? Geçiniz. (Bizim sol bile Marksist para politikasını filan unutup buraya takılıp kaldı!)
Enflasyon, “kumarhane sahiplerini” kurtarmanın kamuflajı; finans sisteminin çökmesinden korkanların silahı! Merkez bankalarının tek derdinin enflasyon olması, parasalcılık sisteminin dayatmasıdır.
Kırk yıldır aynı teraneyi/ para politikası yapıcıların benzer sözlerini duymaktan bıkmadınız mı?
AKP'li kardeşim!
En çok seni kandırıyorlar; çünkü inanmak istiyorsun!
Soner Yalçın