Kafa karıştıran madde: Düzenlemedeki 'bir defaya mahsus' ne anlama geliyor?

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Pazartesi akşam saatlerinde yaptığı açıklamanın yankıları sürmeye devam ediyor. 

Erdoğan, yurttaşların tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek için "Yeni bir finansal alternatif sunuyoruz" diyerek, TL mevduat hesaplarının getirisinin döviz getirisi altında kalması durumunda aradaki farkın yurttaşlara ödeneceğini duyurdu.

RESMİ GAZETEDE YAYIMLANDI

Kur desteği uygulamasında ilk önce Hazine'nin ödeme yapacağı açıklanırken Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmenliğe göre, Merkez Bankası'nın 'bir kereye mahsus' ödeme yapacağı belli oldu. Kamuoyunda, bankalarda kur destek hesabı açan herkesin bu uygulamadan yararlanabileceği konuşulurken, Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğe göre, hesabında sadece döviz olanların TL'ye geçmesi durumunda bir kez yararlanacağı ortaya çıktı.

Ekonomist Evren Devrim Zelyut, Türk Lirası mevduatlarıyla ilgili yeni düzenlemelerin ayrıntılarını Cumhuriyet'ten Deniz Ogan'a açıkladı.

Büyük bir paniğin ve çıkan yangının söndürülmesi için AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kamu bankası müdürleriyle yaptığı toplantıdan çıkmış acele bir fikir olduğunu savunan Zelyut, "1970'lerde de işçi dövizlerine aynı uygulama yapılmış ancak Hazine büyük bir zarar görmüştü" dedi.

"NEREYE KADAR TUTUNABİLİR"

Türk lirası mevduatları ile ilgili yeni düzenlemelerin, halkın doların olan talebini kırmak için yapılmış güzel bir algı çalışması olduğunu söyleyen Zelyut şöyle devam etti:

"Bu üründen firmaların ve diğer kişilerin yararlanmayacak olması dolara olan önümüzdeki dönemde talebi düşürmeyecektir. Türk firmalarının kısa vadeli borcu 170 milyar dolardır. Merkezin kasasında ise 78 milyar dolarlık bir rakam mevcuttur. Çok büyük bir borçla dolar nereye kadar tutulabilir?"

"ADALET MİDİR?"

Zelyut, "2022'de 3, 2023'te 3 kez Amerikan Merkez Bankası faiz artıracak. Bu dolar/TL'nin yukarı gitmesi demek. Bu riskin Türk Hazine'si veya Merkez Bankası'nın işlenmesi adalet midir?" diye sordu.

Zenginlerin daha zengin, fakirlerin ise zenginleri finanse etmek için daha da fakir olacağını ifade eden Zelyut, "Ürünün yükü, Merkez Bankası ve Hazine üzerinden Türk halkına binecektir. Kişilerin kur farkından doğan zararları ise garibanın cebinden çıkacaktır" dedi. 

"BİR DEFAYA MAHSUS" UYGULAMASI

Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğe göre, uygulamadan sadece 'bir defaya mahsus' olmak üzere yararlanabilmesi kamuoyunda kafa karışıklığına neden oldu. 

Zelyut bu durumu şöyle açıkladı:

"Uygulamasına baktığımız zaman hesapların bu destekten bir defaya mahsus olarak faydalanacak olması da çıkan yangının anlık olarak söndürüleceği ama önümüzdeki dönemlerde de çıkma ihtimali olacağını bize göstermektedir. Türkiye, eğer kuru tutmak istiyorsa eğitim, ekonomi ve hukuk refomlarıyla üreten teknoloji yaratan ve bunu ihraç eden bir ülke olmak zorundadır. Bundan başka da dolar/TL, euro/TL, stabilizasyon sağlayacak başka çıkış yolu yoktur"